Wymagalne zobowiązania powstałe na gruncie art. 299 k.s.h. a możliwość ich umorzenia w upadłości konsumenckiej

Prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce od lat zyskuje na popularności. Z roku na rok widoczna jest tendencja wzrostowa, jeżeli chodzi o liczbę spółek z o.o. zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym. Za atrakcyjnością i przewagą tej formy działalności przemawia przede wszystkim zlokalizowanie odpowiedzialności za zobowiązania spółki w jej kapitale i co do zasady wyłączenie wspólników od odpowiedzialności ich majątkiem osobistym. Jednak jak każda działalność człowieka, również ta wykonywana w formie spółki z o.o. wiąże się z ryzykiem. Bankructwo podmiotu gospodarczego częstokroć pociąga za sobą upadek osób kierujących przedsiębiorstwem, powodując ich niewypłacalność, w szczególności w małych i średnich spółkach z o.o., w których struktura właścicielska jest tożsama ze strukturą zarządczą. Znamienne jest, że zobowiązania powstałe na gruncie art. 299 k.s.h. są ściśle związane z działalnością danej osoby prawnej, a w konsekwencji tego wierzycielami w stosunku do byłego członka zarządu są najczęściej inne podmioty gospodarcze, które również winny wkalkulowywać ryzyko niewypłacalności kontrahentów w działalność kierowanego przedsiębiorstwa. Implikuje to postawienie następującego pytania: czy wymagalne należności zasądzone od dłużnika na podstawie art. 299 k.s.h. mieszczą się w katalogu należności z tytułu obowiązku naprawienia szkody, w związku z czym zgodnie z dyspozycją art. 491²¹ ust. 2 PrUp nie mogą ulec umorzeniu w postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej? Spór o charakter prawny odpowiedzialności członków zarządu z art. 299 k.s.h. ma niebagatelne konsekwencje faktyczne i prawne, gdyż zakwalifikowanie bądź też nie, należności z art. 299 k.s.h., jako należności z tytułu obowiązku naprawienia szkody, rzutuje na możliwość umorzenia tych zobowiązań w ramach upadłości konsumenckiej.

J. Podczaszy, Wymagalne zobowiązania powstałe na gruncie art. 299 k.s.h. a możliwość ich umorzenia w upadłości konsumenckiej, „Doradca restrukturyzacyjny”, Nr 30, 4/2022, ISSN 2450-1956.